TWENTERAND – In juli 2019 heeft de GBT-fractie schriftelijke vragen gesteld over de aangekondigde uitbreiding van waterwinning
in de gemeente Twenterand door Vitens. Aanleiding was dat enkele huishoudens en een (agrarisch) bedrijf ons hadden benaderd, omdat men zich zorgen maakte over de gevolgen hiervan. En wij waren tevens benieuwd hoe het zat met financiële compensatie voor gemeente (en dus huishoudens bij eventuele schade), want Vitens zou naar een afgegeven vergunning door de provincie behoorlijk vrij spel krijgen op gemeentegrond.

Eén van onze vragen was:
Zijn alle gevolgen van de nieuwe waterwinning voor agrariërs, bedrijven en inwoners duidelijk in beeld? Ook als we kijken naar het Hammerflier, alwaar waterwinning toeneemt van 0,7 miljoen m³/jaar water in 2004 naar nu 1,6 miljoen m³/j water?

Uw reactie was als volgt: “Dat er gevolgen zullen zijn door de nieuwe en extra waterwinning is voor ons duidelijk. De wettelijke basis voor drinkwaterwinning is de Drinkwaterwet. De provincie stelt voor aangewezen gebieden (beschermingszones) regels ter bescherming van het grondwater, met het oog op de waterwinning. Alleen in het geval door de drinkwaterwinning schade ontstaat, moeten drinkwaterbedrijven die schade vergoeden. Wat de exacte gevolgen zijn voor onze inwoners en onze (agrarische) bedrijven is op dit moment nog niet duidelijk, wel dat het een substantieel gebied van de gemeente Twenterand betreft. De nieuwe en extra waterwinning, evenals de gevolgen hiervan, bespreken wij met de bestuurlijk verantwoordelijken van de provincie Overijssel en Vitens. Ook schadevergoeding is daarbij onderwerp van gesprek.”

In het Hammerflier wordt uitgebreid naar zelfs 5 miljoen kubieke meter water per jaar. Hierover zijn bijeenkomsten geweest in het Witte Kerkje aan de Geerdijk met individuele inwoners, georganiseerd door Vitens. Echter, dit heeft de zorgen niet weg kunnen nemen. Temeer er al schade is, die in verband gebracht kan worden met de uitbreiding van waterwinning. Tevens werd bij eventuele schade vrijwel direct verwezen naar de AdviesCommissie Schade Grondwater.

Omdat Vitens vervolgens in een folder schrijft, die in het gebied is verspreid, “Het winnen van grondwater kan daling van de bodem veroorzaken. Deze daling is afhankelijk van de bodemopbouw in het gebied in combinatie met een verlaging van de grondwaterstand. Bodemdalingsschade wordt zichtbaar wanneer er bijvoorbeeld scheuren in de muren ontstaan. Ook landbouwgrond kan dalen door het winnen van grondwater.”

En één van de conclusies uit het Deltaresrapport met betrekking tot oorzaken schade aan woningen langs het kanaal Almelo-De Haandrik is het te veel oppompen van grondwater (bemaling, verantwoordelijkheid Waterschap Vechtstromen) in combinatie met droogte, hebben wij de volgende vragen:

Vraag 1a
We ontvingen signalen dat Vitens de waterwinning in het Hammerflier wil uitbreiden naar maar liefst 5 miljoen kubieke meter/jaar. Klopt dit?

Vraag 1b
Als dit klopt: zou u de door ons eerder gestelde vraag, specifiek gericht op Hammerflier, met de kennis van nu (zoals conclusies onderzoeksrapport Deltares inzake kanaal Almelo-De Haandrik) nogmaals willen beantwoorden?
Zijn alle risico’s van de uitbreiding van waterwinning in het Hammerflier naar 5 miljoen m³/jaar voor huishoudens, agrariërs en bedrijven duidelijk in beeld? We denken hierbij aan mogelijke verzakkingen ondergrond en schade aan funderingen opstal). Wanneer zijn deze risico’s voor het laatst in beeld gebracht?

Vraag 1c
U schreef: “De nieuwe en extra waterwinning, evenals de gevolgen hiervan, bespreken wij met de bestuurlijk verantwoordelijken van de provincie Overijssel en Vitens.”
Op welk moment in dit proces is de gemeente Twenterand aan zet? Wat is het standpunt van het college met betrekking tot deze uitbreiding van waterwinning in het Hammerflier?

Vraag 2
Wat is de status met betrekking tot het nieuwe waterwingebied Vriezenveen – Daarle – Daarlerveen en hoe staat het college hier in?