TWENTERAND – De aanleg van de Nedersaksenlijn, van groot belang voor het ontsluiten geheel Noordoost-Overijssel, Zuidoost-Drenthe en de Veenkoloniën zal het kwetsbare spoor bij Meppel ontlasten en maakt de versnelling naar een 200 km/uur treindienst van Amsterdam naar het Noorden mogelijk zonder langdurige verstoringen en stremmingen voor reizigers. Deze nog aan te leggen spoorverbinding van Twente naar Groningen houdt tevens het behoud in van het kwetsbare spoortraject Almelo-Mariënberg.

Wij kunnen ons daarom niet vinden in de opstelling van ProRail dat er niet meer nieuw spoor hoeft te worden aangelegd en dat het geld moet gaan naar onderhoud van het bestaande spoornetwerk. Wij stellen dat er geld nodig is om te komen tot een knooppunt van vervoersstromen beschikbaar gesteld door de centrale overheid en de regio.  Een duidelijke politieke visie en een gedegen gezamenlijke strategische benadering voor het opwaarderen van het regionale OV ontbreken. Mede door het gewijzigde Rijksbeleid zijn rail-infrastructurele oplossingen voor het Oosten en Noorden niet in zicht en blijven uit .

De Tweede Kamer heeft op 25 november 2019 de motie unaniem aangenomen waarin gesteld wordt dat de regering samen met de betrokken provincies een haalbaarheidsonderzoek zal doen naar het realiseren van de Nedersaksenlijn, Eerdere recente onderzoeken in opdracht van de provincie Overijssel wijzen op een investeringsbedrag rond € 600 miljoen. Op 25 juni 2019 geeft het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat aan dat er geen concrete voorstellen zijn gehoord om het project Nedersaksenlijn op het regionale spoor op te pakken en er geen aanleiding is om bij te dragen aan deze treindienst.  Daarbij geeft de Staatssecretaris aan graag bereid te zijn naar doorgaande treindiensten te kijken en mee te denken hoe goed ontwikkelde voorstellen verder kunnen worden gebracht.

Op 21- 03-2019 geeft Oud-Europarlementariër Wim van de Camp (ambassadeur van het spoor 2021) aan veel waarde te zien in het project van de Nedersaksenlijn en meldt dat EU-geld zeker hiervoor beschikbaar is. Europa zet met miljardensteun in op ontwikkeling van het Europese spoorwegnet. Als gevolg van de aanhoudende controversiële politieke opstelling van het huidige demissionaire kabinet in de Europese politiek blijven aanvragen voor subsidies achterwege.

Wij betreuren in hoge mate dat het project van de Nedersaksenlijn niet op de lijst van ingediende initiatieven voorkomt en de mogelijkheid om deze spoorlijn te agenderen voor het Nationaal Groeifonds wordt door de provincie Overijssel niet benut in een eventuele vervolgaanpak. De provincie geeft te kennen dat het ontwikkelen van aanvragen voor het groeifonds teveel van mensen en middelen vraagt. Wij kunnen ons niet vinden in het voorgenomen beleid van de Provincie Overijssel weergegeven in hun brief van 15-06-2021 waarin verwezen wordt naar het Deltaplan Noord-Nederland en de provincie verwijst naar initiatieven vanuit de provincie Drenthe.  Samenwerking tussen de provincies met name aangaande het OV laat ons inzien te wensen over. De provincies, sinds 1998 verantwoordelijke voor het regionale Openbaar Vervoer plannen los van elkaar. Infrastructurele oplossingen zijn niet in zicht en blijven uit.  De sociaaleconomische gevolgen van deze politieke beleidskeuzes zijn in de krimpregio’s politiek duidelijk zichtbaar.

De vraag rijst of doorgaande spoorprojecten wel in vertrouwde handen zijn bij de regionale Overheden. Of dat de regie moet worden opgepakt door de Centrale Overheid in Den Haag.  In Oost- en Noord-Nederland hebben we te maken met ontoereikende treindiensten. Er ontbreekt ruimte op het spoor. Zelfs de voor het regionale spoor verantwoordelijke provincies geven aan dat er sprake is van achterstand en dat verbeteringen gewenst zijn. De spoorlijn Almelo-Mariënberg is in 1998 door maatschappelijke inzet op het allerlaatste nippertje gered en is als eerste regionale spoorlijn overgegaan naar de concessieverlener de Provincie Overijssel.

Elektrificatie van deze treinverbinding, tevens het begintraject van de Nedersaksenlijn is om meerdere redenen (weer) actueel. Ten opzichte van de huidige dieselexploitatie zijn grote milieuvoordelen te behalen. De exploitatie is structureel goedkoper. Door elektrificatie van het spoortraject Almelo-Hardenberg en de gehele Nedersaksenlijn door middel van bovenleidingen kunnen goede aansluitingen worden verkregen op de doorgaande en aansluitende treindiensten.

Daarnaast is opwaardering van het voorzieningenniveau noodzakelijk. Op het overstappunt Mariënberg ontbreken toiletvoorzieningen. Station Vroomshoop mist elke vorm en aansluiting met busverbindingen. Uit onderzoek naar de mogelijkheid van verplaatsing van het station is geconstateerd dat dit te duur en financieel niet haalbaar is. De jarenlang durende sociale onveiligheid in de omgeving en op station Vroomshoop is opgelost door het plaatsen van een op kosten van de gemeente Twenterand geplaatste beveiligingscamera.

In de buitendorpen in Noord- en Oost-Nederland zien wij een ontwikkeling welke in delen van Nederland al gaande is. Ouderen blijven achter in een omgeving met minimale voorzieningen zoals winkels en beperkt Openbaar Vervoer. Veel woningbouwplannen zijn met onzekerheid omgeven, jongeren trekken weg. Gemeenschappen dreigen leeg te lopen.

De behoefte aan voorzieningen in Bergentheim is groot, zeker in de wens te komen tot heropening van de in hun ogen onterechte sluiting van hun station in 1975. Onze Reizigersvereniging ALMA is niet te spreken over de al jarenlang voortdurend ontoereikende bediening van het openbaar vervoer van en naar Bergentheim.  Toezeggingen om te komen tot een goede invulling na sluiting van het station zijn niet nagekomen. De conclusie in de uitgevoerde onderzoek “Mogelijkheden station Bergentheim” dat realisatie van een station moeilijk en lastig is, onderschrijven wij niet. In het kader van het in 2013 uitgevoerde onderzoek door Lloyd’s Register is een second opinion naar de mogelijkheden van een station Bergentheim indien elektrificatie plaatsvindt zeer gewenst. De inwoners van Bergentheim zijn sinds de sluiting van het station avonds en in het weekend verstoken van iedere vorm van Openbaar Vervoer.

Op 29 augustus 2016 is de verlenging van de treindienst van Almelo tot Hardenberg ingegaan. Dit nadat de spoorbaan vernieuwd was en verbeteringen op station Almelo waren uitgevoerd. Station Geerdijk is op 29-4-2016 ons inzien ten onrechte opgeheven. De treinen van Hardenberg naar Almelo rijden te lang met een sukkelgang van 40 km. Sinds de opheffing van dit station is Geerdijk verstoken van elke vorm van Openbaar Vervoer.

Vervoerder Arriva heeft te kennen gegeven dat een volwaardige dienstregeling op het gedeeltelijk enkelsporig traject van de succesvolle treindienst Zwolle-Emmen een moeilijke opgave is . Meer dubbel spoor is nodig om de betrouwbaarheid te garanderen en de te verwachten groei op te vangen. Wij kunnen ons niet vinden in het beleid van de provincie Overijssel om zelfs op termijn af te zien van investeren in dit succesvolle traject.

Reizigersvereniging ALMA kan zich wel vinden in de daadwerkelijke aanwezigheid van toezicht op de perrons en de serieuze controle op geldige vervoersbewijzen voor het begin van de treinreis Zwolle-Emmen. De sociale veiligheid op dit drukke traject neemt aanzienlijk toe en voorkomt incidenten tijdens de reis naar Emmen.

Vervoerder Keolis heeft aangegeven dat de bestaande railinfrastructuur van de treindienst Zwolle-Enschede ontoereikend is. De inzet van slechts een enkele IC-trein op dit traject kan de gehele reguliere treindienst vertragen en verstoren. Verbeteringen (investeringskosten ca. 100 miljoen) van het bestaande spoor blijft volgens ProRail-onderzoek problematisch. Bij verstoring ontbreekt een alternatieve rechtstreekse omrijroute via Mariënberg. Onze Reizigersvereniging ALMA zet in op de aanleg van een korte verbindingsboog bij Mariënberg wat een snelle en comfortabele tweede treindienst tussen spoorknooppunt Zwolle en de regio Twente mogelijk maakt.

Het Nederlandse spoorbedrijf NS rijdt nagenoeg 100% duurzaam. Geëlektrificeerde treindiensten zijn de meest duurzame vorm van collectief Hoogwaardig Openbaar Vervoer. Reizigersvereniging ALMA ziet elektrificatie van spoormaterieel door middel van bovendraad als een toepassing van bewezen vertrouwde techniek welke geen fysiek belastend energie-transport vergt. De zwaar milieubelastende elektrische opslag in batterijen en waterstoftanks en de levering van deze laagrendement stroom kunnen zeker niet binnen afzienbare termijnen de energiewaarden bereiken van elektrische aandrijving door middel van een bovendraad.