TWENTERAND –  Twenterand is een van de gemeenten waar de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) onderzoek doet naar hoe gemeenten omgaan met de uitvoering van nieuwe taken vanuit de Rijksoverheid. Het gaat dan vooral om taken binnen het sociaal domein en op het gebied van de nieuwe omgevingswet en de uitwerking van het klimaatakkoord. De VNG wil hiermee inzichtelijk maken hoe de zaken in de praktijk gaan bij gemeenten en waar ze tegenaan lopen. Het onderzoek in Twenterand is inmiddels afgerond en de resultaten zijn verwerkt in een rapport.

Sociaal domein wethouder Mark Paters geeft aan dat hij zich in essentie goed kan vinden in het rapport: “Het rapport onderstreept opnieuw de noodzaak dat het Rijk moet zorgen voor voldoende ondersteuning en goede randvoorwaarden bij de overheveling van nieuwe taken naar ons. En dat geldt denk ik ook voor andere gemeenten. Zeker ook voor de grotere opgaven waar we voor staan binnen het sociaal domein maar ook de nieuwe omgevingswet. We staan bovendien voor een aantal grote veranderingen op het gebied van klimaat, platteland en energie. De afgelopen periode hebben we samen met diverse andere gemeenten hier meermaals aandacht voor gevraagd.”

Wethouder Roel Koster met onder meer openbare ruimte en financiën in portefeuille, vult zijn collega aan: “Vanwege de beperkte middelen moeten we moeilijke keuzes maken die direct raken aan de leefbaarheid van onze kernen. Ook in het VNG rapport is de spanning die dit oplevert goed voelbaar. Wij willen onze gemeente juist aantrekkelijk houden, zodat mensen hier blijven en komen wonen en werken. Wij gaan het rapport dan ook zeker betrekken bij onze gezamenlijke inspanningen voor meer geld vanuit het Rijk.”

Dilemma’s
Het VNG rapport over Twenterand gaat in op de uitdagingen c.q. dilemma’s die een gemeente van deze omvang en omstandigheden tegenkomt bij uitvoering van de grotere opgaven binnen het sociaal domein. Het gaat dan om zaken van:
• landelijke aard (bijvoorbeeld regelgeving: welke beleidsruimte is er? Hoe zit het met de tijdigheid en volledigheid? Maar ook: krijgen de gemeenten genoeg geld uit het Rijk om deze nieuwe taken goed uit te voeren?);
• regionale aard (bijvoorbeeld samenwerking tussen gemeenten en eenheid van overheidsbeleid, ook provinciaal) en
• lokale aard (bijvoorbeeld de financiële positie van Twenterand en de beperkte ambtelijke bezetting, zoals door de VNG is opgetekend).

Conclusies
De beperkingen waar Twenterand tegenaan loopt worden breed besproken en het rapport beschrijft hoe de financiële situatie ervoor zorgt dat lastige afwegingen moeten worden gemaakt. Wethouders Paters en Koster zijn blij met het bemoedigende beeld dat de VNG desondanks ook schetst in deze context: “Tegelijkertijd komt het beeld naar voren van een gemeente die, ondanks dat zij voor een aantal grote opgaven staat, met inzet en enthousiasme aan de slag is. De gemeente is druk bezig met hoe zij met haar beperkte capaciteit zo goed mogelijk de dienstverlening richting haar inwoners in stand kan houden. Daar waar ruimte is om lokaal maatwerk te leveren, wordt deze ruimte opgezocht en benut”, zo staat te lezen in het rapport.

Onderzoek
Voor het onderzoek heeft de VNG gebruik gemaakt van bestaande gegevens. Ook hebben er interviews plaatsvonden met leden van de gemeenteraad, het college van B&W, regionale uitvoeringsdiensten en de ambtelijke organisatie. Twenterand is de eerste gemeente die bezocht werd. Vanwege eerdere deelname van Twenterand aan een onderzoek naar de financiële beheersbaarheid van het sociaal domein was dit een eenvoudige doorstart. De uitkomsten worden meegenomen in een eindrapport dat eind dit jaar moet verschijnen. Om een compleet beeld te krijgen, wordt de komende tijd soortgelijk onderzoek gedaan bij meer gemeenten.

Het volledige VNG rapport staat op www.twenterand.nl