Historie Delta

In 1974 werd door de overheid een eind gemaakt aan de landelijke radiopiraten zoals Radio Veronica, Radio Caroline, Amigo en Radio Noordzee. Deze illegale radiozenders zonden uit net buiten het territoriaal gebied van Nederlandse wateren op de middengolf (AM) sinds begin jaren ‘60. De legale Hilversumse omroepen (toen nog Hilversum 1, 2 en 3 – tegenwoordig NPO Radio 1, 2 en 3) hadden enorm te lijden onder het enorme succes van de radiopiraten. Vooral Radio Veronica haalde ongekende luistercijfers, die nu en in de toekomst nooit meer gehaald zullen worden. Ook financieel ging het de radiopiraten voor de wind, want ze zonden als eerste ‘omroep’ reclameboodschappen uit.

Etherpiraten vormen een vereniging, oprichting L.O.V.

Het was ook in deze periode dat de etherpiraterij in het oosten van Nederland in opkomst kwam. Al in 1971 draaide in heel Overijssel en omringende provincies de etherpiraat Radio Rosita. Grote man achter deze zender was Harry Hoesttee. Voor wat Twenterand betreft was er vooral veel piraterij in de dorpen Vroomshoop, Westerhaar en Den Ham. Eerst werd er veel gepraat over de zogenaamde 27 MC-bak. Later werd er op de FM-band heuse platen gedraaid. En zeer bekende etherpiraat uit die tijd was Norton. Eigenaar van die zender was Henk Schutte. Schutte was ook één van de initiatiefnemers van een omroepstichting voor Vroomshoop en Den Ham.

Zeer korte tijd later werd de stichting alweer ontbonden en een vereniging werd opgericht. Henk Schutte verdween toen van het toneel. De vereniging, met 42 leden, had als doel “… de zendamateurs te verenigen”. Ook betekende dit dat de wildgroei van allerlei etherpiraten tegengegaan moest worden. De vereniging kreeg de naam L.O.V. Deze letters stonden voor Lokale Omroep Vereniging. Later werd dit Lokale Omroep Vroomshoop-Den Ham. Uit de oprichtersakte van 21 december 1981 valt op te maken dat Gerrit-Jan Zandbergen de eerste voorzitter was en dat hij werd bijgestaan door secretaris Jannie van Dijk en Gerard Meijerink als penningmeester.

Men zond voornamelijk uit op de etherfrequentie rond de 88.4 FM of 104.0 FM. Alle uitzendingen kwamen vanaf één lokatie uit een caravan die op een stuk landgoed stond aan de Bakkersweg in Den Ham. De illegale uitzendingen duurden niet echt lang, want dit alles bleef niet onopgemerkt. Niet bij de luisteraars, maar ook niet bij Justitie. Niet alleen landelijke piraten, maar ook de plaatselijke etherpiraten kregen steeds vaker bezoek van de politie en PTT’s Radio Controle Dienst (tegenwoordig Agentschap Telecom). Er volgde in eerste instantie een boete van 1200 gulden (550 euro), echter later werd ook de zendapparatuur in beslag genomen. In april 1982 was de L.O.V., na slechts 5 vijf maanden, al niet meer te horen. De toen 17-jarige Gerrit Bloemendal werd als laatste L.O.V.-piraat beboet. In tussentijd draaiden enkele L.O.V.-ers verder als discjockey van een drive in show met dezelfde naam. Die discjockeys waren onder andere Johan Reeringh en Sjon Schutte (broer van Henk Schutte).

Van illegale omroep naar legale omroep

Binnen een jaar werd besloten door de toenmalige bestuursleden legale radio-uitzendingen te verzorgen. Uiteindelijk kreeg dit pas zeven jaar later zijn beslag doordat én de regelgeving niet goed was ingericht voor lokale omroepen én door de laksheid van de gemeente, die maar niet de representativiteitsverklaring wilde afgeven. Tijdens een vergadering in juni 1989 bij café-restaurant Tebberman in Vroomshoop gaven ook alle aanwezige leden groen licht om echt te gaan beginnen. De L.O.V. startte destijds als legale lokale omroep voor Den Ham, Vroomshoop en Geerdijk aan de Vroomshoopseweg op de huidige FM etherfrequentie 105.3 MHz. Op de kabel was de frequentie 89.0 MHz. Programma’s uit die tijd waren Lokaal Gezien, LOV Top 10, De Vacaturebank, Zaterdagmiddagsport, Goldrock, Gewijde Muziek, Kerkdienst, Een Conference is weer ’s wat aanders en Poptime. De L.O.V. zond alleen uit op de vrijdagavond en de hele dag op zaterdag en zondag.

Huisvesting

De huisvesting werd gedeeld met gemeentewerken. Maar meteen stond al vast dat dit door toedoen van de gemeente Den Ham een tijdelijke huisvesting was. In 1991 moest al worden verhuisd naar de Stobbelaan, in de voormalige kleedkamers van de voetbalverenigingen RKSV Sportlust en Vroomshoopse Boys. De omstandigheden in dat gebouw waren erbarmelijk. Er was geen verwarming, het gebouw was slecht geïsoleerd en de staat van het gebouw was ook zeer slecht. In de wintermaanden werden, met de winterjas aan, de programma’s gepresenteerd. De gemeente wilde niet investeren. Daarmee werd meteen duidelijk hoe de gemeente over de omroep dacht.

Mediawet

Het aanvragen van een vergunning voor een lokale omroep bracht ook een aantal consequenties met zich mee. Dat hadden de bestuursleden zich destijds niet helemaal gerealiseerd. Men dacht uitsluitend aan het draaien van muziek. Maar de mediawet gaf aan dat een lokale omroep “… diverse stromen in de gemeente moest bedienen”. Men doelde daarmee op programma’s voor kerken, sportverenigingen etc. Maar ook verschillende soorten muziek moest er gedraaid worden, zoals country, gospel, blues en alternatieve rock. Verder was er ook de 50%-ICE-regeling. Deze regeling kwam er in het kort op neer dat ook 50% van de uitzendtijd met informatie gevuld moest worden. Er moest een cultuuromslag plaats gaan vinden en dat was een hels karwei. In die tijd haakten veel medewerkers af. Op een gegeven moment waren er in 1991 van de vele tientallen leden nog maar twaalf over. Van het toenmalige bestuur vertrok men één voor één. Alleen penningmeester Jannie van Dijk en bestuurslid Johan Reeringh bleven over. Reeringh benoemde zichzelf tot voorzitter en ging samen met van Dijk op zoek naar nieuw bloed.

Eerste jaren een kwestie van overleven

Dat werd al vrij snel gevonden. Marcel van Dijk, Jan van der Kolk en Marcus Elzinga -die toen allen een radioprogramma hadden- stonden het bestuur bij. Er werd een compleet nieuwe programmering op poten gezet die voldeed aan de mediawet. Langzamerhand werd deze programmering ingevuld. Toen al wilde het bestuur 24 uur per dag gaan uitzenden, maar dat was niet meteen mogelijk. Er was geen geld. De gemeente had niets voor de L.O.V. over en uitzenden van reclameboodschappen was nog niet toegestaan. Er moest geroeid worden met de riemen die men had. De financiën bestonden uit vrije giften, donateurs en leden. De leden waren voornamelijk de medewerkers. Om een programma te kunnen maken werden medewerkers verplicht een maandelijkse bijdrage aan de omroep te betalen (omgerekend 13 euro per maand). Alle medewerkers verleenden hieraan hun medewerking, omdat ook zij zagen dat dit de enige manier was om te overleven.

Donateurs ontvangen maandelijks de L.O.V.-gids

Verder werden er acties gevoerd. Huis-aan-huis werd geld ingezameld in Vroomshoop en Den Ham. Inwoners gaven gewillig een bijdrage. Bovendien leverde het ook nog eens donateurs op (ruim 300 in getal) en extra medewerkers. Onder leiding van Jan van der Kolk werd er als tegenprestatie voor de donateurs een L.O.V.-gids uitgebracht. In dit clubbladachtige orgaan werden de laatste ontwikkelingen van de omroep bekendgemaakt, werden medewerkers voorgesteld en verschenen er verhalen over de muziekgeschiedenis. Ook de programmering kreeg een belangrijke plaats in de gids.

Invoering reclameboodschappen

In 1993 werd het mogelijk om sponsoring en reclameboodschappen uit te zenden. Echter, omroepen moesten dit uitbesteden aan derden om belangenverstrengeling te voorkomen. De oprichting van de Stichting Fondswerving & Reclame (kortweg SFR) was een feit. Met de bestuursleden Johan Reeringh, Marcel van Dijk en Marcus Elzinga. De laatste twee verlieten toen meteen het L.O.V. bestuur. Er werd een ondernemersplan opgezet om adverteerders te werven. De eerste reclameboodschap die werd uitgezonden was er één van Tuincentrum Jan Weideman uit Den Ham. Al snel volgden Formido Bouwmarkt Vroomshoop, C1000 Henk Jansen Den Ham en Zaal Dijk Lemele. Vanaf toen werd er ook voor het eerst op het hele uur NOS-radionieuws uitgezonden, omdat reclameboodschappen uitsluitend rondom nieuwsbulletins mochten worden geplaatst.

L.O.V. met Radio 538 dag en nacht in de lucht

Het probleem bleef wel dat er niet 24 uur per dag uitgezonden kon worden. Dus konden commercials slechts op enkele tijdstippen worden gedraaid. Maar ook was het de gehele week stil op de L.O.V.-frequenties en dat was niet bevorderlijk voor de luistercijfers. De oplossing werd gezocht door een gesprek aan te gaan met Holland FM en Radio 538 met als doel: deze satelietomroepen op de etherfrequentie van de L.O.V. uitzenden in de uren dat er zelf geen programma’s werden gemaakt. Er werd uiteindelijk overeenstemming bereikt met Radio 538. Dit bleek een meesterzet, want het leverde de L.O.V. veel goodwill op maar ook betere luistercijfers. Radio 538 was ook blij,… ze waren voor het eerst in de ether te beluisteren. Als dank werden nieuwe- en professionele jingles ingesproken wat ook de uitstraling van de L.O.V. op de radio ten goede kwam.

Twee jaar later stak het Commissariaat voor de Media een stokje voor deze constructie. Vele lokale omroepen gingen dezelfde constructies aan met de commerciële spelers op de markt. Radio 10-Gold spande hierin de kroon. Er mocht alleen een verbintenis worden aangegaan met regionale omroepen, want die waren publiek en niet commercieel. In het geval van de L.O.V. was dat Radio Oost. Er zijn gesprekken geweest met Radio Oost over een zogenaamde raamprogrammering. Uiteindelijk heeft de L.O.V. de deal afgeblazen, omdat niet de L.O.V. maar Radio Oost ging bepalen wanneer er wel en niet uitgezonden zou worden. De L.O.V. had in die tijd ook enkele teletekstpagina’s bij TV Oost, die er zonder pardoes werden afgehaald. Al vrij snel vond de L.O.V. een alternatief: Nieuws-TV. Een kabelkrant die regionaal nieuws uitzond. ‘Achter’ dit kanaal zat ook teletekst. De omroep kreeg veertien pagina’s ter beschikking, bij TV Oost waren dat er slechts vier.

Dag en nacht, elk uur eigen geluid

Besloten werd om de constructie met Radio 538 vol te houden en het er eventueel op aan te laten komen. In tussentijd ging de SFR gesprekken aan met een aantal bedrijven die garant wilden staan voor een radio-automatiseringssysteem. Dit systeem moest er voor zorgen dat de L.O.V. 24 uur per dag muziek uit kon zenden met eigen jingles, NOS-Radionieuws en reclameboodschappen. Met een zestal vier-jarige contracten als onderpand op zak werd een gesprek aangegaan met een aantal bankinstellingen. Alleen Rabobank Den Ham-Vroomshoop (tegenwoordig Rabobank West Twente) durfde het risico aan. Zo ging eind 1996 de L.O.V. echt 24 uur per dag de lucht in met het Italiaanse Tieseci radio-automatiseringssysteem. Een systeem gebaseerd op twee verschillende CD-spelers waarin elk 100 CD’s konden, aangestuurd door een computer.

Huisvestingsproblemen

De huisvesting bleef in tussentijd een probleem. Verantwoordelijk wethouder Dick Netters had samen met zijn collegeleden Freek Miskotte, burgemeester van Overbeeke en secretaris Aalt Palland de zoveelste belofte niet waargemaakt. Het vertrouwen in de gemeente Den Ham was helemaal weg. Zelfs een voorstel van CDA-er Henk Nieboer om een eenmalige subsidie van slechts 6000 gulden (ruim 2700 euro) in tien jaar af te lossen haalde het niet. Dus werd samenwerking gezocht met instellingen die eenzelfde probleem hadden. Dat leidde tot een samenwerkingsverband tussen de L.O.V., Stichting WeB-projecten, peuterspeelzaal ’t Fliertuintje en speeltuinvereniging ’t Flierpark. De laatste viel al snel af, omdat ze het nieuw opgezette huisvestingsplan niet zagen zitten. De rest van de partijen ging door. Uiteindelijk mondde dit alles uit in het zogenaamde S.L.O.F.-project. Dit project was een werklozenproject dat een nieuw gebouw uit de grond moest stampen. Er werd een subsidie van enkele tonnen aangevraagd bij het Europees Sociaal Fonds (ESF) door de Stichting WeB (gemeentelijke welzijnsinstelling Welzijn en Educatie Buro).
Al snel werd duidelijk dat het ESF het plan helemaal zag zitten. Er was echter wel medewerking nodig van de Sociale Dienst van de gemeenten Den Ham en de omliggende gemeenten. Toen ook dat rond was kon in augustus 1996 de eerste steen worden gelegd. Op 4 april 1997 werd het eerste programma vanuit de hagelnieuwe studio’s gemaakt.

Van L.O.V. naar Delta FM

In dezelfde periode werd ook bekend dat de gemeente Vriezenveen een eigen lokale omroep wilde. Twee eerdere pogingen met oud-medewerkers van Radio Almelo waren om financiële redenen mislukt. Kartrekkers vanuit Vriezenveen waren Bert Kraan van het plaatselijke VVV-kantoor en de persvoorlichter van de gemeente, Floor van Dijk. De Vriezenveense gemeenteraad besloot aan het eind van dat jaar samen te gaan werken met de Vroomshoopse omroep. De L.O.V. kreeg als extra ondersteuning 10.000 gulden (4.500 euro) mee.

Streekomroep

Probleem was nu dat de naam L.O.V. de lading niet meer dekte. Bovendien was de omroep nu geen lokale omroep meer, maar een zogenaamde agglomeratie-omroep (een omroep voor meerdere gemeenten). Door een namenwedstrijd uit te schrijven onder de inwoners van beide gemeenten kwamen er vele suggesties binnen. Uiteindelijk werd met verschillende argumenten gekozen voor “Delta FM” als roepnaam. De statutaire naam werd Streekomroep voor de gemeenten Den Ham en Vriezenveen. Vanaf dat moment begon ook de gemeente Den Ham een beetje warm te lopen voor de omroep. De omroep kreeg nu ineens wel de eerder gevraagde 6000 gulden (7 jaar later!) zonder dat de omroep er om gevraagd had. De gemeente Den Ham wilde blijkbaar niet achter blijven bij de Vriezenveners. Het bestuur werd uitgebreid met enkele Vriezenveners, te weten: Gerrit Veldhuis en Floor van Dijk. Met Johan Reeringh, Jannie van Dijk en Henk Huiskes was het bestuur compleet.

Eerste luisteronderzoek

Toen de overgang van L.O.V. naar Delta FM zo’n beetje aan de gang was werd er ook een luisteronderzoek uitgevoerd door een onafhankelijk bureau. Niet alleen om de juiste weg voor de toekomst uit te stippelen, maar ook om adverteerders te laten zien waar hun doelgroep zit. Op deze manier kon de ondernemer haar reclameboodschap effectief inzetten. De resultaten waren boven verwachting goed. In het weekend scoorde de L.O.V. een luisterdichtheid van 69%. De kerkprogramma’s op zondagochtend scoorde goed bij de ouderen, Delta FM-Sport scoorde goed in elke leeftijdscategorie en de Single Top 30 was op zaterdag bij de jongeren het populairst. Op de doordeweekse dagen moest nog wel het één en ander gebeuren. Daar lag nog heel veel terrein te winnen. Verder bleek uit het onderzoek hoe Delta FM haar naamsbekendheid en de bekendheid van de etherfrequenties kon vergroten. Daar werd meteen werk van gemaakt.

LOV-gids wordt huis-aan-huiskrant

Toen de nieuwe naam van de omroep eenmaal bekend was, was het zaak zoveel mogelijk inwoners hiervan in kennis te stellen. De L.O.V.-gids verscheen maandelijks bij de donateurs op de mat, maar de gemeente had zo’n 33.000 inwoners. Deze inwoners konden alleen allemaal bereikt worden door te komen met een huis-aan-huiskrant. In samenwerking met MGD-uitgeverijen (en later Wegener en Interlanden Spreigroep) werd de Delta FM-krant uitgebracht in tabloidvorm. De omroep zorgde voor de inhoud, de andere partijen droegen zorg voor de vormgeving en verspreiding. Bij het verschijnen van het eerste exemplaar op 4 april 1997 zat bij elke krant een Delta FM sticker ingesloten met daarop het nieuwe logo met daarin verwerkt de kabel- en etherfrequentie.

Andere vormgeving

De jingles/sweepers en promo’s, kortweg ID’s, op de radio werden volledig vernieuwd. Er werden een heuse vormgevers aangesteld (Peter Meidam en later Joost van den Brink en Frank Huygen), die zich uitsluitend bezighielden met het produceren van deze herkenningsliedjes van enkele seconden. Voor deze periode maakte iedere afzonderlijke medewerker zijn jingles. Dat was niet meer toegestaan. Ook werd gekozen voor een herkenbare stem. Eerst werden de ID’s ingesproken door Edwin Evers. Later werd gekozen voor de toen nog onbekende Martin Stoker (bekend van RTL 5).

Verder professionalisering en internet

De invoering van een 24-uursprogrammering legde de omroep geen windeieren. Inmiddels was in 1999 het aantal adverteerders opgelopen naar 24. Dit zorgde voor een goede financiële basis en meer armslag. Delta FM kon zich steeds verder ontwikkelen. Zo kwam er voor het eerst een internetsite www.deltafm.nl en werd er een nieuw radio-automatiseringssysteem aangeschaft. Via Music & Images kwam de omroep met “Dalet 5.1”. Hét radiosysteem met alles er op en eraan. Voor realisatie van dit zeer kostbare systeem werd veel eigen geld ingebracht. Dit radiosysteem heeft sterk bijgedragen aan de verdere professionalisering van Delta FM. Nu konden ook doordeweekse programma’s nog beter op de wensen van de luisteraars worden afgestemd.

Delta FM op televisie: Delta TV

Hoewel radio altijd prioriteit nummer 1 was, heeft Delta FM toch de stap gemaakt en gewaagd om televisie-uitzendingen te gaan verzorgen. Televisie, zo was de gedachte, zou net als radio de inmiddels heringedeelde gemeente Twenterand (gemeente Den Ham en Vriezenveen samengevoegd) kunnen samenbinden. Immers de omroep was al ver voor de herindeling als het ware al heringedeeld. De testuitzendingen van Delta TV zijn op 1 augustus 2002 gestart. Twee maanden volgde de officiële start.

Delta TV is voornamelijk een kabelkrant met de vaste rubrieken: nieuws, sport, agenda, gemeente en radio. Tussen deze rubrieken door zweeft de reclamezendtijd die wordt ingevuld door adverteerders. Wat meteen weer een inkomstenbron is om de kabelkrant in de lucht te houden. Zo af en toe brengt Delta TV bewegende beelden met als vast onderdeel het programma “Politieke stem op Delta FM”, iedere 14 dagen op de donderdagavond.
In de toekomst is de wens meer televisieprogramma’s te maken.

Crossmedia

Radio, televisie en internet moeten elkaar over en weer versterken is onze gedachte. Vandaar dat ‘onder’ de kabelkrant Delta TV het geluid is te horen van Delta FM. Dat op Delta FM spots zijn te horen over Delta TV en internet. En dat op internet Delta FM en Delta TV zijn te vinden. Deze combinaties moeten zorgen voor nog hogere luister- en kijkcijfers en het aantal hits op internet. Maar ook een hogere naamsbekendheid van de omroep en de etherfrequenties.

Omroepvereniging wordt omroepstichting

Bestuurlijk en beleidsmatig is er in de afgelopen jaren veel veranderd. De vereniging bestond nog steeds, maar door de verdere professionalisering was een andere organisatiestructuur nodig. De vereniging werd ontbonden tijdens een speciaal gehouden ledenvergadering. En net als in 1981 is de omroep in 2001 weer een stichting geworden.

Met de nieuwe stichting kwam ook een nieuwe organisatiestructuur. Hield het verenigingsbestuur zich in alle voorgaande jaren bezig met het besturen van de totale vereniging en was zij ook verantwoordelijk voor de programmering en de radiowerkvloer, het nieuwe stichtingsbestuur richtte zich voornamelijk op de organisatie en contacten met derden, zoals het Commissariaat voor de Media, bankinstellingen, de gemeente en Agentschap Telecom. Er werd een algemeen coördinator / programmaleider aangesteld voor de dagelijkse gang van zaken.

De algemeen coördinator of algemeen programmaleider, Gerrit Veldhuis, was in principe de spil van de organisatie. Hij adviseerde het bestuur en de programmering en coördinatie van de organisatie en medewerkers lag in zijn handen. De algemeen coördinator werd ondersteund door meerdere coördinatoren voor verschillende functies:

  • coördinator Delta FM (Daniel Dubbink)
  • coördinator Deltapiraat (Sjon Schutte)
  • coördinator Delta TV (vacant)
  • eindredacteur Kabelkrant (Jan van de Kolk)
  • coördinator techniek (Gerrit Bloemendal)
  • coördinator Reclame en vormgeving (Frank Huygen)
  • coördinator Automatisering (Kevin den Besten).

Deze constructie zorgt voor veel transparantie. De lijnen waren kort en duidelijk, waardoor effectief gewerkt kan worden.

Een ‘nieuw’ hoofdstuk: de Deltapiraat

Voor degene die bovenstaand verhaal helemaal heeft gelezen, komt na lezing van deze paragraaf tot de conclusie dat in feite de cirkel rond is. Begon de lokale omroep als ‘verenigde etherpiraten’ en wilde men piratenmuziek draaien, maar was men vanwege wetgeving gedwongen om iets anders te doen. 25 jaar later was het dan echt zover. De Deltapiraat was geboren en begon haar uitzendingen op 31 augustus 2007 om 18.00 uur. Burgemeester Helmer Koetje verrichtte de officiële openingshandeling, waarna tot 20.00 uur onder het genot van een drankje live een programma werd gepresenteerd. Een dag later volgde in café-restaurant Harwig in Den Ham, het dorp waar ooit de uitzendingen begonnen, een Artiestenavond.

© Stichting Delta Media Groep
Website door Webton